Ana Menü

taşlama sonrası lepleme işlemi

Başlatan (gökhan), Nisan 05, 2010, 09:34:39 ÖS

« önceki - sonraki »

0 Üyeler ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

(gökhan)


Bu teknik yuvarlanarak veya kayarak hareket eden aşındırıcı taneciklerle, talaş kaldırma işlemidir. Sivri uçlu tanecikler lepleme takımının yüzeyine batarak, iş parçasının yüzeyinden talaş kaldırmaktadır. Taşlanan yüzeylerin hatalarını düzeltmek, çok iyi yüzey kalitesi ve ölçü tamlığı elde etmek veya birlikte çalışacak olan iki yüzeyi birbirine alıştırmak için uygulanan bir tekniktir. Düşük hızla ve düşük basınçla gerçekleşen bir işlemdir. Aşındırıcı tanecikler işlenecek yüzeye lepleme macunu ve ya lepleme sıvısının içerisinde taşınmaktadır. Lepleme tekniği silindirik iç, dış yüzeylerle, küresel ve düzlem yüzeylere uygulanmaktadır. Düzlem yüzeylerin işlenmesinde lepleme diskleri, silindirik dış yüzeylerin işlenmesinde lepleme kovanları ve deliklerin işlenmesinde lepleme milleri kullanılır. Bu teknikte kullanılan aşındırıcı taneciklerin büyüklüğü 150–600 mesh arasındadır. Tanecikler SiC, CBN, korund, alüminyumoksit ve elmas tozlarından elde edilmektedir. Lepleme sıvısı olarak makine yağı, gres yağı gaz yağı veya sabunlu su kullanılır. Lepleme işleminde kullanılan burçlar ve diskler genellikle dökme demirden yapılır. Dökme demirden başka yumuşak çelik, bronz, pirinç, yumuşak alaşımlar, kösele ve kumaş da bu teknikte kullanılmaktadır. Yumuşak malzemelerle metal olmayan malzemelerle 7,5-22,5N/cm2 basınç uygulanırken sert malzemelere 75N/cm2 basınç uygulanmaktadır. Lepleme tekniğinde Ra < 0,06mikron kalitesinde yüzey pürüzlülüğü elde edilmektedir.

Lepleme işlemini etkileyen nedenler
1-Kaba taneciklerin talaş kaldırma verimi yüksek olmaktadır.
2-İnce tanecikler daha küçük yüzey pürüzlülüğü vermektedir.
3-Yüksek basınçla çalışıldığı zaman talaş kaldırma hızı ve taneciklerin parçalanma oranı artmaktadır.

Elle lepleme
Elle yapılan lepleme işleminde, aşındırıcı tanecikler makine yağı ve gres yağıyla karıştırılıp lepleme macunu olarak kullanılır. Aşındırıcı tanecikleri gazyağı veya sabunlu su ile karıştırıp lepleme sıvısı olarakta kullanmak mümkündür. Elle düzlem yüzeylerin leplemesi yapılırken lepleme macunu veya sıvısı lepleme pleytinin üzerine sürülür. Leplenecek olan parça pleytin üzerinde dairesel hareket yaptırılarak gezdirilir. Bu esnada aşındırıcı taneciklerin bir araya toplanmasına engel olunmalıdır. Elle yapılan lepleme işleminde kaldırılan talaş miktarı yaklaşık 0,0125mm civarındadır. Silindirik yüzeylerin elle leplenmesinde lepleme burcu kullanılır.

Makinede lepleme
1-Düzlem yüzey lepleme tezgahı
2-silindirik yüzey lepleme tezgahı
3-Puntasız lepleme tezgahı
4-Makaralı puntasız lepleme tezgahı
5-Özel lepleme tezgahları
a-Piston sekmanı lepleme tezgahı
b-Krank mili lepleme tezgahı
c-Küre lepleme tezgahı
d-Bilye lepleme tezgahı
e-Dişli çark lepleme tezgahı

1-Düzlem yüzey lepleme tezgahı
Bu işlemi ölçü aletlerine, mastarlara, pompa parçalarının sızdırmazlık yüzeylerine ve sert metal kesici takımlara uygulanan bir işlemdir. Tek diskli ve iki diski olan bu tezgâhlar düşey milli lepleme tezgâhlarıdır. Kafes ve çarklar tezgahın farklı yerlerinden hareket almaktadırlar.
Yüzeyleri arasında 1 / 1 000 000 mm paralelsizlik olması istenen parçalar düzlem yüzey lepleme tezgahında işlenir. Alt disk 40dev/dk hızla dönerken üst disk ters yönde dönmektedir. Öteleme hareketinin hızıysa 40strok / dk dır.

2-Silindirik yüzey lepleme tezgahı
Çeşitli meme iğneleri ve hidrolik sistemlerde kullanılan pistonların yüzeyleri bu şekilde leblenmektedir. Silindirik iç yüzeylerin ve deliklerin leblenmesi dönme ve ilerleme hareketi yapan lepleme kovanı ile yapılır. Parçanın delik çapına uygun ve boyu parça boyundan uzun olan lepleme kovanı genellikle dökme demirdir. Enjektör pompası parçaları ve hidrolik valfler bu teknikle leblenmektedir.

3-Puntasız lepleme tezgahı
Bu tezgah , puntasız taşlama tezgahına benzeyen bir tezgahtır. Taşlardan bir tanesi lepleme işlemini yaparken 2.taş parçayı ilerletme görevini yerine getirmektedir.

4-Makaralı puntasız lepleme tezgahı
Puntasız lepleme tezgahında bulunan sevk taşının yerine sevk makarası kullanılır.

5-Özel lepleme tezgahları
a-Piston sekmanı lepleme tezgahı
Piston sekmanlarında dış çapların leplenmesi amacı ile kuıllanılan bişr tezgahtır. Lepleme başlığının alt ve üst plakası arasına yerleştirilen sekmanlar başlıkla birlikt silindir içerisinde dak. da 150 iniş çıkış hareketi yaparak leplenir.

b-Krank mili lepleme tezgahı
Krank millerinin biyel kolu muyluları ile ana yatak muylularının yüzey kalitesi ve ölçü tamlığı ancak taşlamadan sonra yapılan bu işlem ile elde edilmektedir. Taşlama işleminde 0,03-0,0625mm arasında hassasiyet elde edilir, lepleme işlemi ile 0,01-0,02 mm arasında ölçü hassasiyeti elde edilir.

c-Küre lepleme tezgahı
Formu küre şeklinde veya küre parçası şeklinde olan parçaların, yüzeylerinin lepleme işleminde kullanılan bir tezgahtır. Çok sert parçaların leplenmesinde elmas tozları ile kaplanmış diskler kullanılır. Küre lepleme işleminde hem lepleme diski hem de küresel parça dönmektedir.

d-Bilye lepleme tezgahı
Bu teknikte tek kanallı ve çok kanallı olmak üzere iki tip tezgâh vardır. Çok kanallı tezgâhlarda sertliği 130-150HB olan dökme demirden yapılmış iki adet disk vardır. Disklerin alın yüzeylerine yarıçapına uygun helisel kanallar açılmıştır. Hareketli olan diskin devir sayısı 50-65dev/dk dır. Bilyelerin lepleme işlemi 8-24 saat devam etmektedir. Elde edilen ölçü tamlığı 0,01-0,015mm arasındadır. Tek kanallı lepleme tezgahlarında lepleme baskısı ve dönme hareketi fiber disk tarafından yapılır. Fiber disk 30-150dev/dk hızla dönmektedir. Lepleme sıvıları %10 oranında suda çözünen madensel yağlar ve bor yağlarıdır.

e-Dişli çark lepleme tezgahı
Dişli çarkların üretiminde karşılaşılan diş profili, adım, helis açısı ve birlikte çalışan dişlilerin uyum hatalarının düzeltilmesi ve çapakların temizlenmesi bu teknik ile yapılmaktadır. Lepleme işlemi yapılan dişlilerin birbirleri ile karşılık çalışan dişliler olması gerekir. Genelde ısıl işlem görmüş dişlilere uygulanır. Dişli çarkın adımı büyükse 180-240mesh arasında olan kaba taneli aşındırıcı adım küçükse 240-400mesh ince taneli aşındırıcılar kullanılır. Bu teknik de alüminyumoksit aşındırıcılar kullanılır.                                                                                                                                                                                           alıntıdır